De Triënnale als eksperiment

U leest het goed, waarde lezer, het staat er gewoon verkeerd. Het moet ‘experiment’ zijn, in de titel hierboven. Deelname aan het Groot Dictee Der Nederlandse Taal kan de schrijver van dit stukje dan ook maar beter, om bij toepasselijke termen te blijven, ‘op zijn buik schrijven’. Trouwens, weet u dat deze bedreven spellingsdwaler voor het nalezen van zijn schrijfsels iemand in dienst heeft? ’t Is weliswaar degene met wie hij sinds jaar en dag tafel en bed deelt, maar toch, haar bijdrage tot het min of meer leesbaar houden van wat hier staat mag niet worden onderschat. En zodoende heeft ze dan ook meteen de flater opgemerkt!
Maar ditmaal kan de auteur zijn blunder verantwoorden. Voor één keer heeft zijn nonchalance er niks mee te maken, ‘t is met opzet gedaan! Hoezo? Wel, ’t is een kwestie van inspiratie. Inspiratie die hij vond in teksten over de Triënnale.

Niet over degene die nu loopt en haar twee voorgangers, neen. Wel over de tentoonstellingen van héél veel zomers geleden. De oer-Triënnales, die ons een halve eeuw terugvoeren in de tijd.
Drie op een rij waren het er en kijk hier, de affiches van de tweede in die reeks, die ging door in de zomer van 1971. Drie affiches voor één kunstfestival. De ene was van de hand van Roger Raveel, de andere van Paul Mara. En nog eentje werd bedacht door Boudewijn Van Houcke. Drie kunstenaars die uiteraard ook op die tentoonstelling in de stadshallen nieuw werk presenteerden.
Om over die triënnale ’t één en ander te vertellen, ging uw dienaar op zoek in publicaties uit die periode. Onder meer in ‘Ons Erfdeel’, gerespecteerd tijdschrift als ’t op cultuur aan komt. In één van die periodieken leest hij een recensie, Bruggeling Fernand Bonneure schreef ze. En hoe.
Tot vrolijke verbazing van ondergetekende word je met die commentaar niet enkel teruggevoerd naar de kunstwereld van toen. Er is ook de spelling van toen! Of toch de schijfwijze zoals die in bepaalde middens werd gekoesterd.
Progressieve spelling was een kind van de jaren zestig, toen alles wat anders kon ook anders moest. Een weliswaar moedige maar roekeloze poging om de dingen min of meer te schrijven zoals je ze uitsprak. Met een warme voorliefde voor de letter ‘k‘. De ‘c‘, de ‘x‘ en andere moeilijkdoeners hadden afgedaan. En enigszins tot mijn verbazing ging ook Fernand Bonneure, gerespecteerd auteur in zijn tijd, vrolijk mee in dat verhaal.
Zonder blozen noemt hij de expositie “voor het toeristische Brugge een attraktie en voor allen een onderwerp voor diskussie”. Hij vindt “de katalogus van de Triënnale een puik dokument.” En de tentoongestelde werken van Pierre Alechinsky roemt hij als “sterk gekondenseerde komposities”. Verder vindt hij dat de triënnale “een groot konglomeraat vertoonde van allerhande konstrukties”.
Hij schrijft over het hele gebeuren “met respekt”, al relativeert hij de fameuze konfrontatie tussen Roger Raveel en de toenmalige burgemeester omtrent Raveel’s houten zwanen op de reien. Hij heeft het over hoe “… een drietal keer door Roger Raveel gefabrikeerde zwanen te water werden gelaten, daarna ontvreemd en uiteindelijk weer geplaatst, telkens met de pers erbij, goed voor een item op de televisie!”
De Triënnales van toen, ’t is een vergeelde herinnering aan spraakmakende tentoonstellingen. En die progressieve spelling, och ja, ze hield niet lang stand. Was het gewoon tè vermoeiend om er konsekwent mee door te gaan? Maar toch, na al die jaren geeft ze mij een bemoedigend schouderklopje. Zo van, “Zó van levensbelang is al dat korrekt schrijven nu ook weer niet!”
Dus, geachte lezer, al schaam ik me amper voor een enkel spellingsfoutje, hierbij alsnog mijn ekskuses.
En die correctie-lezeres van mij? Die hou ik toch nog maar even in de buurt. ’t Zou eenzaam zijn, anders, aan tafel en in bed.