Stad in stukjes

Een speels en slim bedacht ontwerp heet het, de ‘Bruges Fourchette’ die voortaan doorgaat voor Brugges ‘most wanted souvenir’. Wie na een bezoek aan onze stad wil thuiskomen met een verantwoord hebbeding kan zich voortaan zo’n roestvrij kleinood aanschaffen dat, aldus een krant, wordt aangeboden in ‘een knappe verpakking’ waarmee het verwijst naar onze mooie stad en haar rijke eetcultuur.

In diezelfde gazet lees je dat tientallen ideeën werden gewikt en gewogen door een jury. Een deskundige jury, maar zeggen ze dat niet van elke jury? Bovendien, zo staat er, won de fourchette ook nog de publieksprijs, dus wie kan daar nog iets tegenin brengen? En dus brengen wij daar iets tegenin.
’t Is namelijk zo dat wij ook een voorstel hadden. Maar de lieden van ‘Handmade in Brugge’ schreven hun wedstrijdreglement zodanig dat we niet konden deelnemen. De sloebers! En nochtans, de vondst waar wij mee uitpakten is nooit eerder vertoond. De stad had er beslist voordeel uit gehaald. Wij ook, maar dat hangen we niet aan de grote klok.

Er is namelijk onze zolder. De trouwe lezer nam ik al eerder mee naar die plek waar meer is opgestapeld dan goed is voor een gezonde zolder. Soms liggen spullen op zolders, enkel en alleen omdat ze er liggen. Wanneer maak ik daar een keer schoon schip mee, vraagt nu en dan iemand met wie ik deze woonst deel. ‘Als wij ooit verhuizen is daar geen beginnen aan!‘ Einde citaat.
Veel van wat onder de dakpannen van dit pand rust was ooit de aanzet tot een collectie. Meerdere collecties, om eerlijk te zijn. Zo vind je er een stapel kalenders. Schoon materiaal, hoor! Van redelijk wat jaargangen en in imposante formaten. Sommige opzijgelegd omdat ze met Brugge van doen hebben. Andere omdat ze stijlvol getooid zijn met specifiek bedachte creaties. Of met oude landkaarten of boten of …
Maar op een keer herinner je jezelf aan je affiches en denk je … neen, verzamelaar, blijf bij je kerntaak.

Hetzelfde overkwam mij ooit met puzzeldozen. Verzamelt iemand Brugse puzzels? Neen? Wel, voortaan legt deze jongen zich toe op het bijeenbrengen ervan. Met rommelmarkten als nuttige wingewesten. Op elke markt vind je er wel eentje. Puzzels met afbeeldingen van alle hoeken van onze stad. Schilderijen uit onze musea, in puzzelstukjes. Een puzzel over Brugs voetbal of een tot puzzel verknipt stadsplan. Een enkele keer koop je in een winkel een gloednieuw exemplaar. De meeste gewoon in karton, een enkele keer in hout, kleine van enkele tientallen stukjes tot dozen van duizend stukken.

Maar glimmend nieuw of van enige nostalgische charme, je vangt er niks mee aan, ze komen nooit uit hun verpakking. Tientallen breng je er zo bij mekaar. Maar op een keer herinner je jezelf aan je affiches en … u weet wel.
En van dan af houden zo’n dingen zich onledig met stof verzamelen. Tot je in de krant leest, even geleden, over die wedstrijd. ‘Most wanted souvenir’ heet ie, en ’t is de bedoeling om voor onze stad een origineel souvenir te bedenken. Eentje met allure. Dat mag wel een keer. Een tijdlang zag je in de etalages van de Katelijnestraat melkchocolade borsten en fondant piemels. Zoiets heet creativiteit. Intussen lijken ze niet meer zo’n trend, maar voorts blinken onze souvenirwinkels zelden uit in vindingrijkheid. De obligate pralines, natuurlijk. Vanuit het Verre Oosten geïmporteerd kantwerk, Brugse kant huist elders in de stad. En voorts een biervoorraad, onbescheiden hoog geprijsd. Dat is het zo’n beetje.
Dus is het bedenken van een echt oorspronkelijk Brugs souvenir op zijn plaats. En ook wij bedachten iets.

Die Brugse puzzels op mijn zolder, het gros daarvan bracht ik mee van brocante markten her en der. Tweedehands. Ontbreekt er mogelijks een stukje? Doorgaans wist de verkoper het zelf niet eens. Maar precies dat mysterie zette mij op een idee.
Want wacht eens even. Ik heb hier in dit huis van alle puzzels samen echt duizenden puzzelstukjes. Daar zit wat in! Die simpele kartonnetjes? Ambassadeurs van onze stad! Want ziehier mijn voorstel.

We verzinnen ‘een knappe verpakking‘, een klein doosje. Zo’n chique zwart of wit, waarin een juwelier doorgaans een ring in opbergt, met zo’n minuscuul fluwelen kussentje erin. En daarin komt één puzzelstukje. Bij aankoop van het fraaie doosje met unieke inhoud ontvangt de koper een certificaat. Dat verzekert hem of haar dat het brokje karton onderdeel is van een veel groter geheel, een tweedehandse Brugse puzzel.

Met op het certificaat, een QR-code die je naar de volledige puzzel leidt. De koper weet, hier en daar op de aardbol leven anderen die zich van diezelfde puzzel ook één stukje aanschaften. Mochten wij ooit samenkomen, en alleen dan, kunnen we onze Brugse puzzel voltooien. De toerist weet zich wereldwijd verbonden met honderden, duizenden anderen die Brugge bezochten.

De doosjes kosten aardig wat, het moeten gegeerde spulletjes blijven, hé. ‘Ha, was je in Brugge? Dan heb je ook zo’n puzzelstukje in huis? Fijn, mag ik een keer zien?’ Onze stad als bindende wetenswaardigheid. Schoon, toch?

Zwijgzaam zit ik hier op mijn zolder te dromen tussen tientallen kleurrijke dozen. Van sommige is met de jaren de kleurenfoto op het deksel verbleekt. Maar allemaal tonen ze iets van Brugge. Mijn Brugge, onze stad. Ze wachten tot ze geopend worden en hun puzzelstukjes uitzwermen over de aarde. En als we onze pronkstukjes aan een redelijk serieuze prijs op de markt zetten – we richten ons tot de meerwaardezoeker, tenslotte – zijn we vertrokken voor een seizoen of twee, drie.

Mijn huisgenote ziet onze zwaarbelaste zolder opgelucht ademhalen en in die tussentijd schuim ik graag rommelmarkten af. Om het aanbod van puzzelstukjes op peil te houden. Over het percentage dat deze leverancier opstrijkt valt te onderhandelen.